Trabzon Kuyumcular Odası Başkanı Ali Yazıcı, kuyumculuk sektörünün sorunlarını sonnokta’ya anlattı. Yazıcı, sıcak paranın döndüğü sektörlerin başında kuyumculuk sektörünün geldiğine dikkat çekti. Sektörün içinde bulunduğu sorunları anlatan Yazıcı, bu sorunlara yönelik çözüm önerilerini de sundu. Yazızı, hem hükümetin hem de yerel dinamiklerin sorunları çözümsüz bıraktığını söyledi. Yetkililere çağrıda bulunan Yazıcı, kuyumculuk sektörünün sorunlarının acilen çözülmesi gerektiğine söyledi.
İşte Yazıcı’nın açıklamaları:
GERÇEK DEĞERİNDEN SATAMIYORUZ
Trabzon’da kuyumculuk Osmanlı tarihine dayanır. Orta Asya’dan Anadolu’ya göç eden Türkler 1072’den günümüze gelen süreçte Trabzon, İstanbul, Mardin’deki ustalar aynı tarihin mirasıdır. Bu gelenekte Trabzon’da bize geleneksel miras olarak hasır, kazaziye, telkâri kalmıştır. Bunları üretip gerçek değerinde satamıyoruz. Üretici, tüketici ve devlet desteği sorunu mevcut. Kuyumcuların bu anlamda desteği var.
DEVLETTEN DESTEK YOK
Son dönemlerde yaşadığımız sorunlardan ötürü içim acıyor. Üreticiler olarak devletten destek alamıyoruz. Türkiye’de 45 bin kuyumcu var. Yanındakiler ile bakmakta yükümlü olduğu 2.5 milyon nüfusa hitap ediyor. Ancak bu büyüklüğümüze rağmen sorunumuz olduğunda bunu çözebilecek hükumet yetkilisine, yerel yöneticiye, yerel yöneticiye ulaşamıyoruz. Sorun dosyalarımız her zaman sümenaltı ediliyor. Eylül ve Ekim 2016 tarihlerinde Trabzon’da iki ayrı etkinlik gerçekleştirdik.
YASA MECLİSTEN GEÇMELİ
Sesimizi duyurmak istedik. Trabzon’da üç gün süren bir çalıştay yaptık. Çalıştayda sorunları aktarıp, çözüm formüllerinin neler olabileceğini masaya yatırıp, önerilerin neler olabileceğini tartıştık. Tüm oda yöneticileri katıldı. Ancak siyasetçiler, milletvekilleri ve bakanlar galada yer almadı. Sadece vali ve belediye başkanı bulundu. Bizim sorunumuzu Gümrük ve Ticaret Bakanı, başbakan, cumhurbaşkanı çözer. Kuyumcular Federasyonu veya kuyumcular birliği yasası meclisten geçmek zorunda. Bu yasa sorunlarımızın çözümü için olmazsa olmazıdır. Bu bakanlıklar çalışırsa kuyumcuların sorunları topyekün çözülür.
DERDİMİZİ SAHİPLENEN YOK
Bu yasayla üretici rahatlayacak, istihdam artacak, ihracatta yükümüz daha yukarı çıkacak. Ekonomi canlanacak. Bu da Türkiye’nin ekonomik anlamda çıtasının yükselmesi demektir. Ne yazık ki bu düşüncemizi dile getirdiğimiz etkinliğimize bir vekil, bakan katılmadı. Sahipsiziz ve yalnızız. Sorunlarımızın çözümü için çaldığımız her kapı yüzümüze kapanmakta. Birkaç gün önce bölgemizi ziyaret ede İçişleri Bakanımızı Sayın Süleyman Soylu ile sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’dan randevu alabilmek için il başkanı, milletvekilleri ile temas kurmaya çalıştık. Ne yazık ki derdimizi sahiplenecek birini bulamadık. Hükümet yetkilileri ile ortak çalışma yapamazsak gerçek manada sorun çözme durumu gerçekleşmez. Sadece Trabzon’da bizimle çalışan 4-5 bin bayanın derdini dile getiremeyiz. Bunu içim burkularak dile getirmek zorundayım.
ÜRETEN DEĞİL TÜKETEN TOPLUMUZ
Altın piyasası sorunlu. Türkiye ekonomisi sıkıntılı. Üreten değil tüketen toplumuz. Hükümet insanları üretime yöneltmesi gerekli. İthalatın kısıtlanıp halk Türkiye’de üretilen ürünleri tüketmeye yöneltilmeli. Sıcak para sağlayarak kredilerle esnafı ayakta tutmaya çalışmak çok da anlam ifade etmez. Çünkü devalüasyon ortada. 2015-2017 yılları arasında Türkiye’de % 50 oranında devalüasyon olmuştur. Bu gerçeğin kimse farkında değil. Bu sektörün içinde biri olarak diyorum ki altının gramı 2015’te 100 lira iken şimdi 161 liraya yükselmiştir. Bunun anlamı bütün temel gıda ürünlerine zam geldi; daha yenilerine de geleceği ifade ediliyor.
VATANDAŞIN SIRTINDA BİR POST KALDI…
Yılbaşından sonra vergi yükü bineceği ifade ediliyor. Vatandaşın sırtında bir post kaldı bunu da sırtından alırsan neyle geçinecek. Çekler yazılacak. Bankalar afaki krediler veriyor. Çoğunun ürünü ipotekli. Ekonominin düzelmesi için rahmetli Erbakan’ın çalışana, emekliye % 50 - % 100 zam yapılması gerekli. Bu yöntemle ekonomiyi 3-5 yıl daha öteye atabilirsin. Bu piyasadaki sorunların çözümü için olmazsa olmazdır.
BÖYLE GİDERSE KÜÇÜK ESNAF ERİR
Kredi vermekle olmaz. Esnaf alıcı olmadığı için 3-5 ay rahatlar. Ötesi gene hüsran. Alım gücünün yüksek olduğu bir halk topluluğu oluşturmak lazım. Asgari ücret 3 bin lira olması gerekir. Hangi işadamı karşı görüş belirtirse belirtsin, biz dediğimizin savunucusuyuz. Alım gücü yüksek olmazsa piyasayı toparlama şansı yoktur. Bu gidişle büyük esnaf kalır küçük esnaf günden güne erir. Çünkü küçük bir tahlil yaptığımızda 2008 yılından 2017 yılına geldiğimizde piyasada iş potansiyelinin % 90 daraldığını görmekteyiz. Bu konuda kayıtlarımız ortadadır. Rakamlar ortaya konulurken İstanbul ürünleriyle kıyaslamak hamsinin kavağa çıkması gibi bir şeydir.
AVM’LER BİZLERİ RAHATSIZ EDİYOR
Gerçekten Anadolu kuyumcusu zor durumdadır. Şunu belirtmeden geçmek istemiyorum; büyük AVM’lerin şehir merkezlerinde oluşu bizleri son derece olumsuz etkilemektedir. AVM’ler altın, pırlanta satıyor ama geriye dönük hizmeti yok. Geriye dönük hizmeti biz sağlıyoruz. Şunu hatırlatmayı bir görev kabul ederek vatandaş kuyumculardan 1 liraya alacağı ürünü AVM’lerden 2 liraya 24 ay taksitle alıyor. Ürünü bir yıl sonra dörtte bir fiyatına bozduruyor. Bunun sebebi de hükumet ve belediyelerin boşluğundan kaynaklanıyor. Çözüm ise AVM’ler şehir dışına taşınmasıdır.
EKONOMİ DAR BOĞAZDAN GEÇİYOR
Küçük esnaf kriz yaşarsa ülke batar. Sosyal patlama başlar. Bunlar sosyal devlet uygulamalarına aykırı şeylerdir. Böyle olmamalı. Bir STK Başkanı olarak böyle diyorum. 2018 yılı Mayıs ve Haziran aylarında altının gramı 200 lirayı bulabilir öngörüsünü taşıyorum. Küresel piyasalardan kaynaklı ekonomi darboğazdan geçmektedir. Ülkemizin her tarafı ateş çemberi. Altın ihracatı yaptığımız ülkeler ateş çemberinin tam ortasında. Suudi Arabistan, Ürdün, Yemen, Katar, İran, Kuzey Irak, Suriye sıkıntılı ülkeler. Avrupa ülkelerine az ürün satıyoruz. Yeni pazar arayışındayız. Asya’ya gözümüzü dikmiş durumdayız.
GELECEK İÇİN UMUDUMUZ AZ…
Ama günümüzde yeni Pazar bulmak zor. Açıkçası kuyumculuk mesleğini yapan bizlerin gelecekte bu işi sürdürebilmemiz için umudumuz yok denecek kadar az. Bu gidişle meslek ortadan kalkmaz ama güçlü olan ayakta kalır. Sermayesi az olanlar yok olur. Şimdiden kuyumcu kardeşlerim başka iş arayışına girmiştir. Bugüne kadar kazandığını bundan sonra yer hazırını bitirir. Kredi çeker, borç yapar, bindiği arabası elinden çıkar. Yetmiş yıllık ömründe bir daire sahibi olamaz. Başı öne eğik namuslu esnaf olarak kalır. Toplumumuz çok gergin. Merkezi hükumetin bu durumu düzeltecek kararlar vermesini diliyorum.
ÇALIŞANLARIMIZ AÇIK TUTUYORUZ
Kuyumculuk, Türk ekonomisinin can damarıdır. Sıcak para kuyumcular üzerinden sağlanmaktadır. Kimse bunun inkar edemez. Kuyumculara sahip çıkılmaz, istekleri yerine gelmezse can çekişen bir mesleğe dolayısıyla can çekişen ekonomiye dönüşür. Benim buradaki varlığım ekonomiye katkımdır. Yokluğum ekonominin darboğaza girmesidir. Yani yüz kilo altın vitrinlerde sergileniyor. Milletin gözü önünde sergilenen bir mesleğimiz var. Paramız vitrinde. Böyle yapmaktansa bir mülk alıp kirasıyla geçinsek sorunumuz da olmaz. Yanımızda çalışanlara ihanet etmemek için işyerlerimizi açık tutuyoruz.
KUYUMCULAR BİRLİĞİ KURULMALI
Hükümetin gerçek manada kuyumcuların yanında yer alması gerekir; kuyumcular birliğinin kurulması şart. Aciliyet gerektirir. Bu gerçekleşirse önümüzdeki üç yıl içinde Türkiye’nin şaha kalkacağına olan inancım sonsuzdur. Çünkü; hükümete, devlete, hazineye katkımız olacaktır. Dediğimiz yapıldığında her kuyumcu dükkanı açacak olan kardeşimiz devlete 50 bin dolar kazandıracaktır. Böylece ülkemizin gelişmesini sağlayacağız. Yatırımımızı gerçekleştireceğiz. Tüketici daha doğru yönlendirilmiş olacak. Yerelde Trabzon hasır ve kazaziyesi kuyumcular çarşısında hayata geçirilebilir. Bu konuda Ortahisar Belediyesi’nin yaklaşımlarını olumlu buluyoruz.
sonnokta gazetesi Sönmez ÇAK
